OPIS ZBIORU 40 ZASAD TRIZ

01

SEGMENTACJA

01. SEGMENTACJA

CO SIĘ STANIE, JEŚLI PODZIELISZ OBIEKT?


1. Podziel obiekt na niezależne części
2. Uczyń obiekt łatwym do rozłożenia
3. Wzmóż stopień fragmentacji
np. pizza w kawałkach, meble z Ikei

02

Oddzielenie

02. Oddzielenie

JAKĄ CZĘŚĆ MOŻESZ WYDZIELIĆ?

1. Oddziel część obiektu lub samą własność/funkcje, która wadzi
2. Wyłuskaj jedynie konieczną część lub właściwość obiektu

Np. suplementy diety, perfumy, soczewki kontaktowe, biznes franczyzowy, reklamy w Google

03

LOKALNA JAKOŚĆ

03. LOKALNA JAKOŚĆ

JAK MOŻNA BY ZMIENIĆ JAKĄŚ CZĘŚĆ OBIEKTU?

 

1. Zmienić strukturę obiektu lub środowiska z jednorodnej na niejednorodną
2. Niech każda część obiektu funkcjonuje w najlepszych dla siebie warunkach
3. Niech każda część obiektu wypełni inną i zarazem użyteczną funkcję
 

np. słomka, którą można zgiąć, perforacja ułatwiająca rozerwanie kartki, powiększenie daty w zegarku, końcówka magnetyczna w śrubokręcie, rękawiczka dla ekranów dotykowych
 

04

ASYMETRIA

04. ASYMETRIA

CO SIĘ STANIE, JEŚLI ZMIENISZ OBIEKT ASYMETRYCZNIE?

 

1. Zmień kształt obiektu z symetrycznego na asymetryczny
2. Jeśli obiekt jest asymetryczny, zwiększ asymetryczność
 

np. Tripod, wlot powietrza w silnikach Boening 737, parasol przeciwsztormowy Senz, asymetryczny kabel słuchawek dousznych
 

05

ŁĄCZENIE

05. ŁĄCZENIE

CZY JEST MOŻLIWE TAK POŁĄCZYĆ OBIEKTY, ABY WYKONYWAŁY OPERACJE RÓWNOCZEŚNIE?

 

1. Zbliż lub połącz identyczne lub podobne obiekty, zmontuj razem podobne/identyczne aby pracowały razem
2. Niech będzie działanie łączne lub równoległe, złącz je razem w czasie

 

np.  wycieczka medyczna, szampon „wszystko w jednym”, hipermarket, koncert charytatywny, niedziela handlowa
 

06

WIELOFUNKCYJNOŚĆ

06. WIELOFUNKCYJNOŚĆ

CZY JEST MOŻLIWE, ABY OBIEKT MÓGŁ SPEŁNIAĆ WIELE FUNKCJI?

 

1. Uczyń obiekt lub strukturę takimi, by wypełniały więcej funkcji, uczyń inne części zbędnymi

 

np. scyzoryk armii szwajcarskiej, smartfon, wielofunkcyjny sprzęt fitness, kanapa rozkładana w łóżko, klimatyzacja dwukierunkowa
 

07

MATRIOSZKA – JEDNO W DRUGIM

07. MATRIOSZKA – JEDNO W DRUGIM

CO SIĘ STANIE JEŚLI WŁOŻYSZ JEDNO W DRUGIE?


1. Włóż jeden obiekt w drugi albo po kolei umieść jeden obiekt w drugim
2. Niech jedna część przechodzi przez wolną przestrzeń w drugiej


np. drabina strażacka, hamburger, bankomat wewnątrz banku, meble na wymiar
 

08

PRZECIWWAGA

08. PRZECIWWAGA

CZY JEST JAKAŚ PRZECIWWAGA, BY ZRÓWNOWAŻYĆ WAGĘ OBIEKTU?


1. Aby skompensować wagę obiektu połącz go z innymi, aby spowodować wznoszenie
2. Aby skompensować wagę obiektu niech wejdzie w interakcję ze środowiskiem


np. przeciwwaga dla kabiny windowej, wózek widłowy, lokowanie produktu jako reklama
 

09

WCZEŚNIEJSZE PRZECIWDZIAŁANIE

09. WCZEŚNIEJSZE PRZECIWDZIAŁANIE

JAK MOŻNA SIĘ COFNĄĆ O KROK, ABY UCZYNIĆ DWA KROKI NAPRZÓD?


1.  Zrób działanie z efektem zarówno szkodliwym, jak i użytecznym
2.  Zrób wcześniejsze naprężenie w obiekcie


np. szczepionka, zgłoszenie się samemu na policję, stoisko z darmowymi próbkami, darmowy okres próbny, wezwanie do zwrotu produktów z serii w której wykryto wadę
 

10

WCZEŚNIEJSZE DZIAŁANIE

10. WCZEŚNIEJSZE DZIAŁANIE

CO MOŻE BYĆ ZROBIONE WCZEŚNIEJ?


1. Zrób niezbędną zmianę obiektu zanim będzie potrzebna (częściowo lub całkowicie)
2. Zaaranżuj obiekty tak, aby były od razu gotowe do działania


np. przerywane nacięcie na papierowym ręczniku kuchennym, rezerwacja, zwrotna koperta, nalepki w telefonie wykrywające wilgoć
 

11

WCZEŚNIEJSZA KOMPENSACJA

11. WCZEŚNIEJSZA KOMPENSACJA

JAK MOŻESZ PRZYGOTOWAĆ SIĘ NA SYTUACJĘ WYJĄTKOWĄ?


1. Przygotuj się na wypadek – zawczasu skompensuj awaryjność obiektu


np. poduszka powietrzna w samochodzie, koło zapasowe, bezpiecznik, ubezpieczenie
 

12

ZRÓWNANIE POZIOMÓW

12. ZRÓWNANIE POZIOMÓW

CZY WARUNKI DZIAŁANIA MOGĄ BYĆ ZMIENIONE TAK, ABY ZRÓWNAĆ OBIEKTY W POZIOMIE?


1. Tak zmień warunki tak, by wyeliminować potrzebę podnoszenia lub opuszczania obiektów w polu grawitacyjnym


np. grubsza wkładka do buta, napisy na filmie, autobus niskopodłogowy, menu dla dzieci w restauracji, krzesło z regulacją wysokości
 

13

ODWROTNIE

13. ODWROTNIE

CZY MOŻNA TO ZROBIĆ ODWROTNIE?


1. Zrób działanie odwrotnie
2. Uczyń części ruchome nieruchomymi a nieruchome ruchomymi
3. Obróć obiekt lub proces „do góry nogami”


np. biblioteka na kółkach, praca domowa, sprzedaż od drzwi do drzwi, slow food
 

14

ZAOKRĄGLENIA

14. ZAOKRĄGLENIA

CO BĘDZIE JEŚLI UŻYJESZ OBIEKTÓW KRZYWOLINIOWYCH?

 

1. Zamiast części prostoliniowych użyj krzywoliniowych
2. Zamiast ruchu prostoliniowego użyj obrotowego
3. Użyj rolek, kółek, spiral, kopuł, okrągłości

 

np. rondo, łuki w architekturze, stół obrotowy, schody spiralne, drzwi obrotowe
 

15

DYNAMIZACJA

15. DYNAMIZACJA

KTÓRE CZĘŚCI MOGĄ SIĘ WOBEC SIEBIE RUSZAĆ?

 

1. Pozwól charakterystyce obiektu znaleźć swoje optymalne warunki pracy
2. Jeśli obiekt jest sztywny lub nieelastyczny, uczyń go ruchomym lub elastycznym
3. Podziel obiekt na części mogące poruszać się względem siebie

 

np. gimbus, rower składany, wyjmowane z podłogi dodatkowe fotele w samochodzie, klawiatura składana/zwijana
 

16

CZĘŚCIOWO LUB NADMIERNIE

16. CZĘŚCIOWO LUB NADMIERNIE

CO SIĘ STANIE, JEŚLI BĘDZIE CZEGOŚ NIECO MNIEJ LUB WIĘCEJ?

 

1. Jeśli trudno jest osiągnąć 100% obiektu danym sposobem to użyj nieco więcej lub mniej tego sposobu.

 

np. restauracja w formie bufetu, karteczki post-it, wycenianie psychologiczne, edycja specjalna (ograniczona), wersja Beta (niedopracowana)

17

ZMIANA WYMIARU

17. ZMIANA WYMIARU

CO BĘDZIE W PRZESTRZENI INNYCH WYMIARÓW?


1. Użyj dodatkowego wymiaru w przestrzeni
2. Wykonaj wielowarstwowe ułożenie obiektów zamiast ułożenia jednowarstwowego
3. Nachyl obiekty lub przeorientuj przestrzennie


np. parking wielopoziomowy, kod QR, film 3D, książeczka trójwymiarowa, Telewizor montowany na ścianie, ściana w głąb zamiast wzwyż (tzw. ha-ha)

18

WIBRACJE

18. WIBRACJE

CO SIĘ STANIE JEŚLI PODDASZ OBIEKTY WIBRACJOM?


1. Spowoduj, by obiekt oscylował lub wibrował
2. Zwiększ częstotliwość wibracji, np. do ultradźwięków
3. Użyj własnej częstotliwości rezonansowej obiektu


np. wibracje w telefonie, czyszczenie ultradźwiękowe, USG, nawilżacz ultradźwiękowy
 

19

DZIAŁANIE PERIODYCZNE (PULSACYJNE)

19. DZIAŁANIE PERIODYCZNE (PULSACYJNE)

CO SIĘ STANIE, JEŚLI UŻYTE ZOSTANIE DZIAŁANIE OKRESOWE?


1. Zamiast działania ciągłego użyj okresowego lub pulsacyjnego
2. Jeśli działanie jest już okresowe, zmień amplitudę lub częstotliwość
3. Użyj pauz pomiędzy impulsami, aby wykonać inne działanie


np. zakup w ratach, regulowanie ruchu drogowego sygnalizacją świetlną, automatyczny odświeżacz powietrza, miesięcznik, rok sabatowy, pas ruchu przestawiany przez dyspozytora na potrzebny kierunek

20

CIĄGŁE UŻYTECZNE DZIAŁANIE

20. CIĄGŁE UŻYTECZNE DZIAŁANIE

CO BĘDZIE JEŚLI DZIAŁANIA BĘDĄ CIĄGŁE?


1. Prowadź ciągłe działanie. Niech wszystkie części pracują na maksymalnym obciążeniu.
2. Wyeliminuj jałowe ruchy lub działania przerywane.
3. Przejdź z ruchu posuwistego na obrotowy.


np. sklep całodobowy, rondo, szklarnia, kryty stok narciarski, kryty stadion

21

PRZYSPIESZYĆ – PRZESKOK

21. PRZYSPIESZYĆ – PRZESKOK

CO SIĘ STANIE Z OBIEKTAMI PRZY WYSOKIEJ PRĘDKOŚCI?


1. Przeprowadź proces lub pewne etapy z większą prędkością, aby uniknąć tego, co szkodliwe, niszczące lub ryzykowne


np. pobór opłaty autostradowej bez zatrzymywania, drive-thru, pasteryzacja UHT (sekundowa), szybkie zamrażanie, ultraszybkie przecinanie, chipy RFID
 

22

PRZEMIEŃ SZKODĘ W KORZYŚĆ

22. PRZEMIEŃ SZKODĘ W KORZYŚĆ

CZY JEST MOŻLIWE, ABY UŻYĆ CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DO OSIĄGNIĘCIA POZYTYWNYCH EFEKTÓW?


1. Użyj czynników szkodliwych do osiągnięcia efektów korzystnych
2. Wyeliminuj pierwotne działanie szkodliwe łącząc je z innym szkodliwym działaniem
3. Wzmocnij szkodliwy czynnik do takiego stopnia, że nie jest już szkodliwy


np. odzyskiwanie materiałów odpadowych, zatrudnienie hakerów jako konsultantów bezpieczeństwa, Botox
 

23

SPRZĘŻENIE ZWROTNE

23. SPRZĘŻENIE ZWROTNE

CO SIĘ STANIE, JEŚLI DODASZ SPRZĘŻENIE ZWROTNE?


1. Wprowadź sprzężenie zwrotne
2. Jeśli sprzężenie zwrotne już istnieje to zmień jego siłę lub wpływ


np. ankieta oceniająca, polubienia na Facebooku, komentarze do artykułów, sprawdzanie pytań na uczestnikach przed włączeniem ich do testu punktowego, system kierowania na parkingu, spławik
 

24

POŚREDNIK

24. POŚREDNIK

JAKI OBIEKT POŚREDNICZĄCY MOŻE CZASOWO WYKONYWAĆ DZIAŁANIE?


1. Użyj pośrednika lub proces pośredni
2. Złącz czasowo jeden obiekt z drugim, który może być łatwo usunięty


np. łyżka do butów, kapsułki medyczne, szofer, pośrednik nieruchomości, absorbent do usuwania plamy oleju
 

25

SAMOOBSŁUGA

25. SAMOOBSŁUGA

JAK MOŻNA ZAUTOMATYZOWAĆ?


1. Niech obiekt sam się obsługuje poprzez wykonanie czynności pomocniczych
2. Użyj odpadowych lub traconych zasobów, substancji lub energii


np. sensor pisuaru, meble do samodzielnego złożenia, kran automatyczny, stoisko samoobsługowe, samojezdny robot-odkurzacz, bankowość elektroniczna

26

KOPIOWANIE

26. KOPIOWANIE

CZY NIE WYSTARCZY UŻYĆ KOPII?


1. Zamiast niedostępnych, drogich lub delikatnych obiektów użyj prostszych i tańszych kopii
2. Zamień obiekt na optyczną kopię


np. sztuczne kwiaty, manekiny na wystawie, strach na wróble, symulator, wideo-konferencja
 

27

NIETRWAŁE, LECZ TANIE

27. NIETRWAŁE, LECZ TANIE

CO MOŻNA ZASTĄPIĆ JEDNORAZÓWKAMI?

 

1. Zastąp kosztowny obiekt wieloma niedrogimi obiektami obniżając miejscowo jakość.

 

np. jednorazowe naczynia lub soczewki, pieluszki, strzykawki
 

28

ZASTĄPIENIE INTERAKCJI MECHANICZNEJ

28. ZASTĄPIENIE INTERAKCJI MECHANICZNEJ

JAKIE INNE PODEJŚCIE SENSORYCZNE MOŻE ZASTĄPIĆ TO MECHANICZNE?


1. Zastąp środki mechaniczne sensorycznymi (optycznym, akustycznym, smakowym, zapachowym)
2. Użyj pól – elektrycznego, mechanicznego lub elektromechanicznego, aby reagowały z obiektem


np. książki dla niewidomych, akustyczny sygnał przy sygnalizacji świetlnej, ostrzegawczy zapach dodawany do gazu, ultradźwiękowe odstraszacze zwierząt
 

29

PNEUMO I HYDROKONSTRUKCJE

29. PNEUMO I HYDROKONSTRUKCJE

CZY MOŻNA UŻYĆ GAZU LUB CIECZY ZAMIAST CZĘŚCI STAŁYCH?


1. Użyj nadmuchiwanych lub napełnianych cieczą części


np. nadmuchiwana kopuła namiotowa, łóżko wodne, folia bąbelkowa, nadmuchiwany kołnierz/poduszka do długiej podróży

30

ELASTYCZNE POWŁOKI I CIENKIE BŁONY


30. ELASTYCZNE POWŁOKI I CIENKIE BŁONY

CZY MOŻESZ ZAIZOLOWAĆ/OCHRONIĆ OBIEKT UŻYWAJĄC CIENKICH FILMÓW?


1. Użyj elastycznych osłon i cienkich błon zamiast przestrzennych struktur
2. Odizoluj obiekt od szkodliwych wpływów zewnętrznych używając elastycznych osłon lub cienkich błon


np. kurtyna powietrzna, folia osłaniająca ekran smartfona, krem z filtrem UV, przyciemnianie szyb specjalną folią
 

31

POROWATOŚĆ

31. POROWATOŚĆ

CO BĘDZIE, JEŚLI UŻYJESZ MATERIAŁÓW POROWATYCH?


1. Uczyń obiekt porowatym lub dodaj porowate elementy
2. Jeśli obiekt jest już porowaty, użyj przestrzeni w tych porach w użytecznym celu


np. siatki przeciwko owadom, filtr do wody, żel silikatowy (higroskopijny), mydło w pianie

32

ZMIANA WŁASNOŚCI OPTYCZNYCH

32. ZMIANA WŁASNOŚCI OPTYCZNYCH

CZY JEST MOŻLIWE ZMIENIĆ KOLOR LUB PRZEZROCZYSTOŚĆ?


1. Zmień kolor obiektu lub jego środowiska zewnętrznego
2. Zmień przezroczystość obiektu lub jego środowiska zewnętrznego


np. papierek lakmusowy, nalepki zmieniające barwę pod wpływem temperatury, przeźroczysta folia do pakowania, szkła fotochromowe, czerwony znaczek na patelniach Tefal, przeźroczysty przycisk w aplikacji

33

JEDNORODNOŚĆ


33. JEDNORODNOŚĆ

CO BĘDZIE, JEŚLI OBIEKTY BĘDĄ PODOBNE LUB TAKIE SAME?


1. Niech obiekty zareagują z danym obiektem z tego samego materiału lub o identycznych właściwościach


np. para obrączek ślubnych, mundur maskujący, ulica szewców, talerze z otrębów (jadalna zagryzka), bandaże w kolorze skóry
 

34

ODRZUCANIE I REGENERACJA

34. ODRZUCANIE I REGENERACJA

CZY JEST MOŻLIWE ODRZUCENIE LUB REGENERACJA OBIEKTU?


1. Niech części systemu, które już wypełniły swoją funkcję odpadną albo zmodyfikuj je w czasie działania.
2. Odwrotnie, zregeneruj materiały eksploatacyjne podczas działania.


np. rakiety wieloczłonowe, wchłanialne nici chirurgiczne, kartridże z opcją napełniania, sklepy z rzeczami używanymi, baterie-akumulatorki
 

35

ZMIANA PARAMETRU

35. ZMIANA PARAMETRU

CZY JEST MOŻLIWA ZMIANA PARAMETRÓW OBIEKTU?


1. Zmień stanu skupienia obiektu (stały, gazowy, płynny)
2. Zmień konsystencję lub stężenie
3. Zmień poziom elastyczności


np. popcorn, mydło w płynie, pistolet klejowy, ciekły tlen, wilgotne chusteczki, Gaz LPG
 

36

PRZEJŚCIE FAZOWE

36. PRZEJŚCIE FAZOWE

CZY MOŻESZ UŻYĆ PRZEJŚCIA FAZOWEGO?


1. Użyj zjawisk towarzyszących przejściu fazowemu (zmiana objętości, deformacja, przeniesienie ciepła)


np. klimatyzacja, piaskowanie suchym lodem, perfumy, rura grzewcza, posypywanie lodu solą, silnik parowy
 

37

ROZSZERZALNOŚĆ TERMICZNA

37. ROZSZERZALNOŚĆ TERMICZNA

KTÓRĄ KONKRETNIE CZĘŚĆ CHCESZ ROZSZERZYĆ?


1. Użyj rozszerzalności cieplnej materiałów
2. Jeśli już używasz to zastosuj wielkość wielość materiałów z różnymi właściwościami


np. balon na rozgrzane powietrze, termometr rtęciowy, bimetal, przestrzenie dylatacyjne
 

38

WZMOCNIONA INTERAKCJA

38. WZMOCNIONA INTERAKCJA

CO SIĘ STANIE, JEŚLI DODAMY CZEGOŚ WZMACNIAJĄCEGO?


1. Zamiast powietrza użyj tlenu
2. Zamiast tlenu użyj ozonu


np. katalizator, sterylizacja ozonowa, fermentacja, cheerleaders, premia lub bonus
 

39

ŚRODOWISKO OBOJĘTNE

39. ŚRODOWISKO OBOJĘTNE

A CO SIĘ STANIE, JEŚLI DODAMY CZĄSTEK OBOJĘTNYCH?


1. Zamień środowisko na obojętne
2. Dodaj czegoś neutralnego lub zobojętniających dodatków do obiektu


np. pokój aseptyczny, pakowanie w środowisku azotu, gaśnica, powitalna strona w Google, wakacje

40

MATERIAŁY KOMPOZYTOWE

40. MATERIAŁY KOMPOZYTOWE

CZY MOŻNA UZYSKAĆ NOWE WŁAŚCIWOŚCI POPRZEZ ZŁĄCZENIE OBIEKTÓW?


1. Zmień materiał jednorodny na strukturę kompozytowa (wielorodną)


np. żelbet, orkiestra, bukiet kwiatów, sklejka, szyba samochodowa